Ik las onlangs het perfecte gebruik van een cliché: voedselverspilling is dood door duizend sneden. Het aantal bijdragende factoren maakt voedselverspilling tot een enorm, schijnbaar onoplosbaar probleem; we kunnen ons overweldigd voelen bij het oplossen ervan. Maar zoals ik in eerdere blogs heb gezegd, laat de omvang van het probleem je niet verlammen om niet te doen wat je kunt. Omdat zoveel negatieve acties bijdragen tot voedselverspilling, bestaan er ook veel oplossingen. Jouw contributie kan een verschil maken.
Vaak gezegd, maar zeker de moeite waard om hier te herhalen om de omvang van het probleem te begrijpen: als voedselverlies & afval een land zouden zijn, zou het de derde belangrijkste bron van wereldwijde broeikasgasemissies zijn (na China en de VS). Naar schatting gaat jaarlijks meer dan een derde van het voedsel in de wereld verloren of wordt het verspild. Het gemiddelde huishouden wereldwijd verspilt jaarlijks 74 kg voedsel per hoofd van de bevolking, een cijfer dat in alle inkomensgroepen van de landen sterk overeenkomt. En hoewel het soort voedsel en andere factoren afhangen van de regio, hebben alle gebieden te maken met aanzienlijk voedselverlies & verspilling en kunnen ze actie ondernemen om beide te verminderen, wat aangeeft dat grootschalige veranderingen essentieel en mogelijk zijn.
Ik zeg met opzet "voedselverlies & verspilling" omdat er een verschil is; ik richt me in deze blog op voedselverspilling. De Voedsel en Landbouworganisatie van de VN (FAO) definieert twee categorieën van "niet-geconsumeerd voedsel:
VOEDSELVERLIES De afname van de hoeveelheid of kwaliteit van voedsel als gevolg van besluiten en acties van voedselleveranciers in de keten, met uitzondering van detailhandelaren, leveranciers van voedingsdiensten en consumenten.
VOEDSELVERSPILLING De afname van de hoeveelheid of kwaliteit van voedsel als gevolg van beslissingen en handelingen van detailhandelaren, leveranciers van voedingsdiensten en consumenten.
Het doel van deze blog is om onmiddellijke actie te ondernemen dicht bij en in je huis, dus ik zal geen details geven over voedselverlies. Je kunt echter bij je regeringsvertegenwoordigers en de bedrijven waar je komt pleiten voor een beter beleid om voedselverlies te voorkomen. Stuur me een e-mail als je advies en aanmoediging nodig hebt om je op dat niveau in te zetten. Bekijk ondertussen dit stuk voor informatie over de kosten van voedselverlies en mogelijke oplossingen om het te stoppen. Ondertussen zijn hier de ruwe details over voedselverlies:
13% gaat verloren bij de productie
6% gaat verloren bij opslag, behandeling en vervoer
1% gaat verloren bij de verwerking en verpakking
6% gaat verloren bij distributie en detailhandel
In totaal meer dan 25% voordat we aan de effecten van voedselverspilling toekomen!
Zie je voedselverspilling; Ken je voedselverspilling
Voordat je iets doet, raad ik je aan een week lang je niet opgegeten voedsel in een emmer te doen om te weten hoeveel je mogelijk verspilt. Ben je verrast door hoe het optelt? Neem het jezelf niet kwalijk - wij mensen consumeren meestal niet zoveel als we kopen. Het goede nieuws is dat studies aantonen dat weten wat je weggooit je stimuleert om het minder te doen. In een proefproject bij IKEA bijvoorbeeld wogen de keukenmedewerkers al het voedsel dat ze weggooiden, waardoor de werknemers zich er meer bewust van werden. Ze veranderden vervolgens doelbewust hun praktijken om minder voedsel te verspillen en zien een aanzienlijk effect in hun winkelrestaurants.
Noteer je hoeveelheid en inhoud om jezelf er later aan te herinneren wanneer je zoveel minder verspilt. Ga nu verder - je bent op weg naar herstel.
Wat te doen op het niveau van de consument
Koop alleen wat je zult eten. Maar ha, zegt u, dat is gemakkelijker gezegd dan gedaan! Maar als je het plant, zoals ruwe menu's maken en ingrediënten kopen om ze te ondersteunen, is het gemakkelijker dan je denkt.
Koop geen verse producten die niet seizoensgebonden zijn. Verse producten zijn meestal minder voedzaam dan diepvriesproducten, omdat de boeren ze vaak oogsten voordat ze rijp zijn. Diepvriesproducten daarentegen worden meestal bij rijpheid geoogst en behouden dus meer voedingsstoffen. Bovendien gaan verse producten gepaard met hoge transportkosten en aanzienlijk meer afval.
Laat je niet verleiden door de "buy one, get one free" gimmick - of vraag je winkelmanager of je kunt profiteren van de "get one free" bij je volgende bezoek (in sommige winkels is dat gebruikelijk).
Denk twee keer na over het weggooien van voedsel waarvan de houdbaarheidsdatum is verstreken. Vervaldata van voedsel verwijzen naar de kwaliteit, niet naar de veiligheid. Hetzelfde geldt voor de uiterste verkoopdatum, de houdbaarheidsdatum en de invriesdatum. Wereldwijd gebruiken fabrikanten deze data onregelmatig en inconsistent, en in de meeste gevallen zijn ze onnodig conservatief. Vertrouw op je neus en ogen om te bepalen of een voedingsmiddel "over datum" is.
"Restjes blijven meestal over" - mensen hebben de neiging ze niet op te eten, dus denk twee keer na voordat je te veel bestelt of te veel kookt, denkend dat je ze voor je volgende maaltijd opeet. Sommige gerechten zijn de volgende dag beter (ik denk aan mijn viscurrysoep), maar sommige dingen verdwijnen naar de achterkant van de koelkast in ondoorzichtige Tupperware-bakjes, om vervolgens te worden vergeten tot ze inderdaad niet meer eetbaar zijn. En wat dat betreft ben ik glazen jampotten gaan gebruiken voor mijn restjes - omdat ze doorzichtig zijn, kan ik precies zien wat mijn restjes zijn als ik mijn koelkast inkijk om mijn volgende maaltijd vast te stellen.
Maak een soep - of tenminste bouillon - van de restjes. Ik maak zoveel willekeurige bouillons van wat ik maar heb: boerenkoolstekels, wortelschillen, bietengroen.... Ik vind dat er niet veel smaak aan deze bouillons zit, maar de opname van voedingsstoffen is enorm. Als iemand die veel granen kookt, is het handig om veggiebouillon bij de hand te hebben.
Hetzelfde geldt voor smoothies - al mijn half opgegeten of op het punt staande fruit wordt in stukken gesneden en gaat naar mijn fruitdoos in de vriezer.
En aan het einde van de voedselwaardeketen - als je al het eetbare hebt gebruikt - composteer je je voedselafval (bekijk mijn compostblog daarover hier 😉).
Bekijk tot slot deze fantastische blog die al bijna 15 jaar voedselverspilling aanpakt (brava, @TheFrugalGirl!).
Laat me weten hoe het gaat, of je nog andere ideeën hebt om voedselverspilling tegen te gaan, of als je vragen hebt - ik hoor graag van je!